the best

panna_nikt89

Najciekawszą cechą artystyczną "Lalki" jest kompozycja. Akcja powieści dzieli się na dwie części: na akcję właściwą (współczesną)i retrospektywną, sięgającą lat czterdziestych. Akcja retrospektywna zawiera się w pamiętniku Rzeckiego i częściowo we wspomnieniach Wokulskiego.

W "Lalce" jest dwóch różnych narratorów.
Pierwszy to narrator autorski,
- wypowiadający się w trzeciej osobie
- prawie przezroczysty,
- wszechobecny
- wszystkowiedzący (wie, co się dzieje jednocześnie w różnych miejscach, zna nie tylko czyny, słowa, ale i myśli bohaterów),
- dysponuje wiedzą urbanistyczno-architektoniczną, historyczną, psychologiczną.
- Zna Warszawę, swoich bohaterów.
- Posługuje się mową zależną i niezależną

Drugi narrator to bohater powieści -stary subiekt, właśnie Ignacy Rzecki, autor pamiętnika prowadzonego w pierwszej osobie. Obraz świata przedstawiany przez pamiętnikarza jest skrajnie subiektywny. Wyraźnie widać to nie tylko w ocenie wydarzeń politycznych, ale także w ocenie przedstawianych osób. Idealizuje Wokulskiego i Stawską, których darzy miłością, natomiast kpi i jest złośliwy wobec baronowej Krzeszowskiej, której nie lubi.

Obok mistrzowskiej kompozycji dużą wartość "Lalki" stanowi także umiejętność znakomitego charakteryzowania postaci, tworzenia typów wyrazistych, plastycznych, żywych. Żadna z postaci "Lalki" nie jest płaska, papierowa, każda ma świetnie narysowane rysy indywidualne.zdystansowany wobec przedmiotu wypowiedzi, raczej obiektywny.

„Lalka” to powieść nowatorska:

1)Występuje tzw. dwugłosowy charakter narracji. W „pamiętniku Starego Subiekta”- narracja 1os.- subiektywna w innych partiach powieści 3 os. - obiektywna. Występowanie dwóch narratorów powoduje , ze przedstawione te same wydarzenia są relacjonowane z dwóch punktów widzenia i przez to staja się prawdziwe.

2) Nowatorstwem jest także kompozycja otwarta. Powieść realistyczna powinna być zwarta, a wszystkie jej elementy maja wynikać z siebie i wzajemnie się motywować. Prus rozluźnia tą konstrukcję, wprowadza wiele epizodów, nie zawsze je kończy, pomiędzy wątkami zostawia luki, niedopowiedzenia. Zakończenie utworu jest nie jasne, ponieważ nie wiemy co stało się z głównym bohaterem – Stanisławem Wokulskim

3)Nowatorstwem jest także psychologizacja bohaterów, autor ujawnia czytelnikom związek między psychika a działaniem człowieka.
„Lalka” Bolesława Prusa jest prawdziwym, panoramicznym dziełem dojrzałego realizmu nowatorskim w swojej epoce.

_________________________________________________________
Lalka, jako powieść realistyczna
Lalka, to najwybitniejsza powieść polskiego realizmu krytycznego. Wykazuje wszystkie jej podstawowe cechy, tj.:
· Konkretny czas i miejsce akcji.
· Dokładny opis miejsca akcji.
· Realistyczna kreacja bohaterów, z rozbudowanym rysem psychologicznym, przynależnością, do konkretnej grupy społecznej, o bogatym życiorysie.
· Wielowątkowa, rozbudowana fabuła o wysokim stopniu prawdopodobieństwa.
· Bogactwo środków artystycznych, widoczne w opisach i dialogach.
· Występowanie obiektywnego, wszechobecnego i wszechwiedzącego narratora.
· Panoramiczny opis przedstawionego społeczeństwa
Lalka jako powieść środowiskowa [edytuj]
Autor z niezwykłą starannością, przedstawił opisywane przez siebie społeczeństwo. Uwzględnił niemal wszystkie składowe grupy społeczne, poddał je też gruntownej krytyce. W przeciwieństwie do innych twórców polskiego pozytywizmu wystrzega się tendencyjności, dlatego też każda opisywana przez niego kasta, jest zróżnicowana - składają się na nią ludzie zarówno odbierani pozytywnie, jak i negatywnie:
· Arystokracja - to grupa, będąca pewnego rodzaju społeczną skamieliną. Jej członkowie są nieprzystosowani do życia w nowoczesnym kapitalistycznym społeczeństwie. Uważają się za elitę narodu, ale nie są zdolni, do wzięcia za niego odpowiedzialności (zwłaszcza jej ekonomicznych aspektów). Trwonią czas, na próżniactwie i zbytkach.